Özet
Ali Kuşçu’nun bilinen kapsamlı tek Arapça matematik kitabı er-Risâletü’l-Muhammediyye fî ʿilmi’l-hisâb, müellifin bizzat kendisi tarafından Fâtih Sultan Mehmed’e ithaf ve hediye edilmiştir. Eldeki nüshalara göre eser, iki asır boyunca çoğaltırlmıştır. Bu da alan uzmanları tarafından okunup, okutulduğu anlamına gelir. İki asır boyunca tedavülde olan bir genel matematik kitabı hakkında mevcut araştırmalar oldukça yetersizdir. Bu eksiklikle müellifin bir polimat olduğu bilgisi birlikte düşünülünce, eser verdiği her bir alandaki araştırmalar, bütünü görmek adına daha fazla önem kazanır. Bundan mülhem bu makalenin konusu Muhammediyye’nin mesâha bölümü olarak seçilmiştir. Zira bu bölüm içeriğiyle müellifin hem astronomi hem de dil yönelimlerine işaret eder. Ancak mesâha bölümünün konumunu belirlemek için öncelikle kitabın tamamı içerisindeki yerini görmek gerekir. Bunun için öncelikle kitabın genel içeriği verilmiş ardından mesâha bölümünün diğer bölümlere göre konumu ve kendi içerisindeki tasnifi ele alınmıştır. Bölümün ayrıntılı içeriği ve bu içeriğin seleflerinin matematik kitaplarının mesâha bölümlerinden farklılaşan özellikleri verilip bunların astronomi ve dil çalışmalarıyla muhtemel ilişkilerine dikkat çekilerek makalenin asli amacı gerçekleştirilmiştir. Neticede de Ali Kuşçu’nun (i) genel matematik kitabı tasnifi, (ii) mesâhayı konumlandırdığı yer, (iii) mesâhanın içeriğindeki ağırlık noktaları, (iv) mesâha kavramlarının tarifleri ve (v) mesâhanın ilişkili olduğu alanlar hususlarında seleflerinden ve çağdaşlarından farklı bir pozisyon aldığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Ali Kuşçu Muhammediyye matematik mesâha uygulamalı geometriPaylaş
Detaylı Bilgi
- Yazarlar: Elif Baga, İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- DOI: dx.doi.org/10.12658/Nazariyat.11.1.M0255
- Sayfa: 93-123
- Tam Metin
- Diğer Diller:
-
English
- 33 Görüntülenme
- Sayı İçeriğine Git